Anatomia włosa. Część 1 – wewnętrzna, podskórna budowa włosa

600 cm² – to niewielka powierzchnia, a nieustannie zaprząta naszą głowę... i to dosłownie, ponieważ obszar skóry głowy ma właśnie taki wymiar. Umiejscowione w niej cebulki są doskonałą, nieustającą w pracy „fabryką włosów”. Można rzec, że sporo mamy na głowie. Wciąż zaprzątamy sobie głowę tym, by mieć piękne, zdrowe włosy. Sekret ich kondycji kryje się przede wszystkim cebulce włosa. Znajomość jej budowy jest istotna, aby pielęgnować włosy świadomie i… skutecznie.

Podzielmy włos na czworo – jak jest zbudowana jego wewnętrzna, podskórna cześć? Co tak naprawdę dzieje się za „zamkniętą bramą” skóry głowy? Jak możemy wspomóc to, co jest niewidoczne dla oka, a tak ważne dla olśniewająco pięknych, zdrowych włosów?

WEWNĘTRZNA BUDOWA WŁOSA – SKÓRA WŁAŚCIWA I KORZEŃ WŁOSA

Skóra właściwa to rozległy (gruby) obszar skóry, który znajduje się tuż pod zewnętrznym naskórkiem. To w niej znajduje się „właściwa” część włosa, czyli ta aktywna, którą można porównać do sztabu dowodzenia – w niej bowiem zapadają najistotniejsze decyzje dotyczące wzrostu, fazy cyklu, kondycji, wyglądu włosa. Wszystko to zatem, czego nie widzimy, jest „istotą bycia” włosa.

W skórze właściwej umiejscowiona jest cebulka (jej mniej znana nazwa to opuszka). Jest to jedyny żywy, skłonny do podziałów fragment włosa, czyli jego serce i korzeń, którego zdrowie determinuje wygląd i kondycję włosa.

● CEBULKA - jest miejscem powstawania włosa. W jej wnętrzu łączą się wszystkie warstwy nabłonka, by stworzyć jedno, wspólne skupienie komórek o jasnym (blond) lub ciemniejszym (od rudego aż po czarne) zabarwieniu. To z cebulki wyrasta łodyga włosa, a także tworzą się warstwy nabłonkowe okalające ją.

Cebulka "żyje sobie" spokojnie i dostatnio w mieszku włosowym, a jej wewnętrzną część, czyli torebka włosa otacza zewnętrzna i wewnętrzna pochewka. Z całym naszym organizmem łączy ją pętla naczyń włosowatych, która znajduje swe ujście w tzw. brodawce włosa – to właśnie tamtędy docierają do macierzy włosa cenne, czerpane z naszego organizmu składniki, niezbędne do podziałów komórkowych oraz prawidłowego wzrostu, rozwoju, wyglądu włosa. W brodawce włosa znajdują się włókna nerwowe, za pomocą których cebulka „karmi się”, czyli pobiera istotne dla niej mikroelementy, by włos mógł rosnąć mocny i silny.

● MIESZEK WŁOSOWY - to część włosa, w której znajduje się cebulka. Mieszek włosowy jest połączony ze skórą właściwą za pomocą mięśnia przywłosowego. To właśnie bezpośrednio do jego kanału uchodzą też przewody umieszczonego obok każdego włosa gruczołu łojowego, który odpowiada za natłuszczenie i ochronę całej łodygi. Mieszek włosowy jest bardzo istotną częścią włosa, ponieważ to właściwie on jest „centrum akcji”; w nim (a dokładniej w tzw. mieszku właściwym) różnicują się komórki włosa. Mieszek włosowy jest siedliskiem aktywnych i mnożących się nieustannie komórek macierzystych. Im lepiej odżywione włoski, tym intensywniejsze (i poprawniejsze) są podziały komórkowe, a te mogą się dzielić nawet co 23 godziny. Dla organizmu jest to zawrotne tempo. Efektem jest synteza włókien keratynowych, które formują się w korę, rdzeń włosa oraz osłonkę łodygi (łuski keratynowe), mającą wpływ na wygląd i kondycję włosa. Mieszek włosowy otoczony jest przez cienkie warstwy, tzw. pochewki:

• pochewka wewnętrzna włosa – trójwarstwowy nabłonek, którego jedna powłoka ulega keratynizacji;
• pochewka zewnętrzna włosa – czyli ściana kanału mieszka włosowego; to właśnie ta pochewka jest miejscem przyczepu mięśnia włosa.

● MACIERZ WŁOSA – to podskórna część włosa, która jest składową mieszka włosowego, a dokładniej: jego cebulki. Macierz włosa to komórki nabłonka oraz melanocyty, które dają początek Nowym, zdrowym włosom. Macierz włosa jest jakby najistotniejszą częścią owego korzenia zwanego cebulką – znajduje się ona tuż pod brodawką włosa, która „karmi” cały mieszek i cebulkę. Praca komórek znajdujących się w macierzy ma bezpośredni wpływ na prawidłowy wzrost włosów.

● BRODAWKA WŁOSA to wklęsła, dolna powierzchnia cebulki włosa. Na powierzchni brodawki znajdują się bardzo istotne dla rozwoju włosa komórki macierzy, które są dotleniane i odżywiane przez znajdujące się tuż obok włókna nerwowe oraz naczynia krwionośne naszej skóry.

● KOMÓRKI MACIERZY - to innymi słowy „protoplaści włosa” - to właśnie z nich powstają przyszłe komórki tworzące włos, czyli tzw. keratynocyty. Aby podział komórek macierzy zachodził szybciej, niezbędna jest do tego odpowiednia ilość odżywczych substancji oraz cząsteczek tlenu, które mają istotny wpływ na prawidłowy wzrost włosów. Innymi słowy, jedna z ważniejszych rzeczy, warunkujących zdrowe, grube i mocne pasma jest prawidłowe odżywianie macierzy – aby włosy nie tylko „po prostu” rosły, ale także wzrastały piękne zdrowe i mocne, komórki macierzy powinny otrzymywać odpowiednią ilość substancji budulcowych i odżywczych. Należy zapewnić im zatem odpowiednią suplementację, m.in. odpowiednio zbilansowane witaminy dla włosów.

Mieszek włosowy ma swoje przydatki, które są kolejnym „pomostem” między cebulką włosa a naszym ciałem. Należą do nich wspomniany już mięsień przywłośny oraz gruczoł łojowy.

● mięsień przywłośny – to mięsień, który „utrzymuje włos” - swoją funkcją przypomina nieco linkę napinającą do namiotu – jest to bowiem tzw. mięsień wyprostny włosa. Nie tylko wzmacnia jego przyczepność i wspiera „osadzenie” włosa w skórze, ale również jego skurcz powoduje „pionizację” włosa – czyli objaw tzw. gęsiej skórki.

● gruczoł łojowy – to gruczoł odpowiedzialny za produkcję łoju, czyli warstwy, która w naturalny sposób ochrania włos przed zniszczeniem i jest w stanie ochronić, domknąć i wygładzić nieco łuski włosa. Łojotok skóry głowy musi być jednak znormalizowany – ani za słaby, ani zbyt silny nie poprawi kondycji włosów.

Znając budową włosa, działanie i pracę cebulek oraz gruczołów włosowych i mając świadomość tego, jak powstaje włos – oczywistą sprawą wydaje się, że podstawą pielęgnacji włosów jest ich ciągła stymulacja i odżywianie cebulek włosowych, a także dbałość o skórę głowy, z której one wyrastają. Innymi słowy, w pogoni za zdrowiem i siłą włosów liczy się przede wszystkim dbałość o ich wnętrze. To o nie należy umiejętnie zadbać. Na szczęście mamy dosyć duży wpływ na kondycję cebulek i wiele możemy zrobić w ich pielęgnacji.

Liczy się wnętrze, czyli jak zadbać i wzmocnić cebulki włosów?

1. Suplementacja, czyli pokarm dla włosów – odpowiednio dobrane i zbilansowane witaminy są bardzo istotnym elementem ich pielęgnacji. Włos należy wspierać nie tylko od zewnątrz, ale również od wewnątrz – czyli dostarczać mu witamin i składników odżywczych, które wnikną do brodawki wprost przez sieć naczyń włosowatych i usprawnią podziały komórkowe oraz zapewnią składniki, dzięki którym włos będzie rósł mocny i piękny.

2. Wzmocnienie ukrwienia skóry głowy, poprawa krążenia podskórnego - wzmocnione krążenie podskórne działa jak detoks na włosy. Nie tylko pomaga im pozbyć się zbędnych, szkodliwych produktów przemiany materii. Masaż skóry głowy to również doskonała, zewnętrzna stymulacja skrywanych pod skórą komórek i naczyń krwionośnych; masaż skalpu pobudza cebulki do pracy, wzmacnia je, dotlenia skórę i usprawnia pracę mieszków oraz procesy zachodzące w macierzy.

3. Olejowanie włosów - olejowanie to jedna z najdoskonalszych, naturalnych kuracji dla włosów, którą bezpiecznie można stosować na skórę głowy. Cząsteczki olejków wnikają w skórę i docierają do cebulek, by tam odżywić je intensywnie i wzmocnić, pobudzając tym samym do pracy i zapobiegając wypadaniu włosów. Naturalne olejki są źródłem dobrych kwasów tłuszczowych, witamin, roślinnych steroli i flawonoidów – są najdoskonalszą odżywka do włosów, jaką stworzyła natura. Regularnie wykonywane olejowanie włosów jest w stanie uzdrowić je od samego korzenia i poprawić ich strukturę oraz zintensyfikować podziały komórkowe (olejowanie łączy się bezpośrednio z masażem skalpu, który wzmaga chłonność i prawidłowe funkcjonowanie skóry).

Aby włosy rosły zdrowe i zachwycały swoim pięknem, warto spojrzeć inaczej na ich pielęgnację i wzmocnić je od samego korzenia, czyli serca włosa. Kuracje, które biorą pod uwagę przede wszystkim skórę głowy i zakorzenione w niej cebulki, są jednymi z najlepszych, jakie można „podarować” włosom.